Marion Kool

Het wegvallen van de bouwvrijstelling na de uitspraak van de Raad van State zorgt voor
vertraging en uitval van woningbouwprojecten. De problemen concentreren zich op de korte
termijn. In 2023 en 2024 daalt de vergunningverlening met 6.000 woningen in vergelijking met
de situatie waarbij de vrijstelling zou zijn gehandhaafd. Over de periode tot 2028 gaat het
gecumuleerd om 10.000 vergunningen. Dergelijke effecten zijn zeker niet verwaarloosbaar,
maar tegelijkertijd kan worden geconstateerd dat stikstof geen groot beletsel hoeft te vormen
voor het realiseren van bredere woningmarktdoelen. Minder gunstig is het gegeven dat voor
meer dan 6.000 woningbouwprojecten waarvan vrijwel op voorhand kan worden ingeschat dat
deze geen stikstofdeposities veroorzaken nu weer aanvullende stikstofberekeningen moeten
worden gemaakt. De verschillende kosten die het beleid met zich meebrengt bedragen dit jaar
naar verwachting meer dan € 100 miljoen en lopen daarna geleidelijk terug.

Na jaren van forse groei van zowel de productie als de werkgelegenheid moet de bouw zich opmaken voor krimp op de korte termijn. De bouwproductie daalt dit jaar naar verwachting met 1½%, gevolgd door een verdere daling met 2% in 2024. De nieuwbouw van woningen en andere gebouwen valt sterk terug en de investeringen en het onderhoud aan de infrastructuur staan ook onder druk. Duurzaamheid is op korte termijn de enige groeimarkt voor de bouw, waardoor de investeringen in bestaande woningen en andere gebouwen nog toenemen. De werkgelegenheid stagneert en het vereiste arbeidsaanbod kan de komende twee jaar zelfs meer dan volledig vanuit de opleidingen worden gerealiseerd.

De gemiddelde werkvoorraad in de totale bouwnijverheid bedroeg in november 10,4 maanden, net als in oktober. In de burgerlijke en utiliteitsbouw bleven de orderportefeuilles stabiel. In de grond- en waterbouw stegen de orderportefeuilles met één tiende maand ten opzichte van oktober.

Op 26 januari 2023 organiseert het Economisch Instituut voor de Bouw tussen 14:00 en 16:30 weer haar jaarcongres over de ‘Verwachtingen bouwproductie en werkgelegenheid 2023′. In korte tijd is de bouwwereld geconfronteerd met een nieuwe realiteit van hoge inflatie, sterk stijgende bouwkosten, scherp opgelopen rentes en mede daardoor verslechterde vooruitzichten voor de groei van de…